Tι είναι ο αμφιβληστροειδής

Aν φανταστείτε το μάτι σαν μια φωτογραφική κάμερα, ο αμφιβληστροειδής
είναι το φιλμ της κάμερας. Ουσιαστικά, είναι γεωγραφικά (ανατομικά) το πιο εσωτερικό ντύσιμο του τοιχώματος του οφθαλμού. Ενας από τους ρόλους του είναι να δέχεται τον εστιασμό των ακτίνων του φωτός, που εισέρχονται στον οφθαλμό και να στέλνει την πληροφορία με την μορφή εικόνας στο εξειδικευμένο τμήμα επεξεργασίας της, στον εγκέφαλο (ινιακό λοβό).

  Τι είναι αποκόλληση αμφιβληστροειδούς (ρηγματογενής)
Ο αμφιβληστροειδής στηρίζεται στο τοίχωμα του οφθαλμού. Αν υπάρξει κάποια
οπή ή ρήγμα σε αυτόν, τότε υγρό μπορεί να εισέλθει, προκαλώντας αρχικά χαλάρωση της στήριξής του και στην συνέχεια αποκόλλησή του (ξεκόλλημα), όπως ακριβώς ξεκολλά μία ταπετσαρία από τον τοίχο. Πρακτικά αυτό σημαίνει διαταραχή στην λειτουργία του αμφιβληστροειδή, αδυνατώντας να δημιουργήσει μια καθαρή εικόνα, κάνοντας την όραση θολερή και σχετικά σκοτεινή.

 Ποιος έχει περισσότερες πιθανότητες να το πάθει
Συνήθως συμβαίνει σε μεσήλικες, με πρόβλημα υψηλής μυωπίας. Δεν είναι συχνή πάθηση, προσβάλλοντας έναν σε δέκα χιλάδες ασθενείς. Μπορεί να συμβεί όμως και σε οποιαδήποτε ηλικία, όταν υπάρχει ιστορικό πρόσφατου ισχυρού τραυματισμού στο μάτι ή στο κεφάλι.
Η πρόληψη, με την έννοια των τακτικών επισκέψεών στον οφθαλμίατρό σας, είναι η καλύτερη θεραπεία, ειδικά όταν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό παρόμοιου προβλήματος ή ιστορικό προσβολής του άλλου οφθαλμού.
Μια τέτοια πάθηση δεν προκαλείται από κούραση των ματιών, ούτε από σήκωμα βαρέων αντικειμένων αλλά και ούτε από σκύψιμο.

 Συμπτώματα
Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι μια σκιά, που απλώνεται εμπρός από τον προσβαλλόμενο οφθαλμό σαν κουρτίνα ή αυλαία θεάτρου και μπορεί να εμφανισθεί από οποιαδήποτε κατεύθυνση (από πάνω προς τα κάτω ή αντίθετα, από δεξιά προς τα αριστερά ή αντίθετα).
Επίσης, μπορεί να βιωθεί μια σειρά από μία ή περισσότερες λάμψεις με την μορφή αστραπών ή σαν από φλας φωτογραφικής μηχανής.
Τέλος, μπορεί κάποιος να αντιληφθεί μαύρα σημαδάκια σαν μυγάκια ή μικρότερα ή ακόμα μεγαλύτερα, παίρνοντας την μορφή διαφόρων σχημάτων ή μοιάζοντας σαν ιστός αράχνης.

Οι λάμψεις και τα μυγάκια μπορούν να γίνουν αντιληπτά από πάρα πολλούς ανθρώπους και δεν είναι απαραίτητο να σημαίνουν πάντα αποκόλληση αμφιβληστροειδή. Το πιο συνηθισμένο είναι να σημαίνουν αποκόλληση του ζελέ του ματιού – υαλοειδούς σώματος - μία καλοήθη κατάσταση αλλοίωσης του συγκεκριμένου τμήματος του οφθαλμού.
Αν όμως αυτά αυξάνονται σε μέγεθος και σε αριθμό και ταυτόχρονα επηρεάζεται η όραση (μειώνεται) βιώνοντας και το σύμπτωμα της σκιάς, πρέπει να επισκεφτείτε τον οφθαλμίατρό σας επειγόντως. Mια τέτοια τάχιστη αντίδραση σας, μπορεί να σας οδηγήσει σε γρήγορη θεραπεία και με καλύτερα αποτελέσματα στην ποιότητα της οράσεως σας.
Είναι πολύ σημαντικό να τονισθεί πως η αποκόλληση, αλλά και μια αρχόμενη οπή του αμφιβληστροειδή, δεν προκαλούν σε καμία περίπτωση αίσθημα πόνου.

 Θεραπεία
Αν προβείτε σε άμεση εξέταση και διαπιστωθεί όντως πρόβλημα οπής ή ρήγματος στον αμφιβληστροειδή, η θεραπεία - αν προληφθεί στα αρχικά στάδια - μπορεί να είναι μόνο με λέιζερ ή με κρυοθεραπεία (ψύξη του πάσχοντος τμήματος του αμφιβληστροειδή), με τοπική αναισθησία. Με αυτόν τον γρήγορο τρόπο κλείνει το άνοιγμα και αποτρέπεται η αποκόλληση.
Συμβαίνει όμως να χρειαστεί και εγχείρηση για την αποκατάσταση μιας οπής ή ρήγματος ή μιας σχηματισμένησ αποκόλλησης. Αυτό γίνεται με τοπική ή γενική αναισθησία από ειδικά εκπαιδευμένο χειρουργό οφθαλμίατρο, που ασχολείται με την χειρουργική των παθήσεων του οπίσθιου ημιμόριου του οφθαλμού.